Saturday, October 31, 2015

Pu. La. Deshpande (पु. ल. देशपांडे)

Name: Purshottam Laksman Deshpande. (पुरुषोत्तम लक्ष्मण देशपांडे)
Born: 8 November 1919 - Mumbai, Maharashtra
Died: 12 June 2000 (aged 80) - Pune, Maharashtra
Occupation: Writer, actor, music composer, film and television producer, film director, music director

Pu La Deshpande was most well known for his writings as a humorist. However he was a prolific writer in all genres and produced numerous original works as well as adaptations of works from other languages into Marathi.

His Work,

One-act plays
  • मोठे मासे आणि छोटे मासे (Mothe Mase Aani Chhote Mase) – 1957
  • विठ्ठल तो आला आला (Vitthal To Aala Aala) – 1961
  • आम्ही लटिके ना बोलू (Aamhi Latike Na Bolu) – 1975
Plays
  • तुका म्हणे आता (Tuka Mhane Ata) – 1948
  • पुढारी पाहिजॆ (Pudhari Pahije) – 1951
  • अंमलदार (Ammaldar) – 1952...based on Nikolai Gogol's Inspector General
  • भाग्यवान (Bhagyawan) – 1953
  • तुझें आहे तुजपाशीं (Tujhe Ahe Tujapashi) – 1957
  • सुंदर मी होणार (Sundar Mi Honar) – 1958
  • पहिला राजा/आधे अधूरे (Pahila Raja/adhe Adhure) – 1976...based on Jagadish Chandra Mathur's Adhe Adhure
  • तीन पैशांचा तमाशा (Teen Paishancha Tamasha) – 1978...based on Bertolt Brecht's The Three Penny Opera'
  • ती फुलराणी (Ti Fulrani) – based on George Bernard Shaw's Pygmalion
  • वाऱ्यावरची वरात (Varyavarchi Varaat)
  • एक झुंज वार्‍याशी (Eka Jhunja Waryashi)
Children's plays
  • वयं मोठं खोटं (Wayam Motham Khotam) – 1956
  • नवे गोकुळ (Nawe Gokul) – 1958
  • खोगीरभरती (Khogir Bharati) – 1949
  • खिल्ली (Khilli)
  • कोट्याधीश पु. ल. (Kotyadhish Pu La.)
  • टेलिफोनचा जन्म (Teliphonacha Janma)
  • पोरवय (Porawaya)
Comedy books
  • नस्ती उठाठेव (Nasti Uthathev) – 1952
  • बटाट्याची चाळ (Batatayachi Chal) – 1958
  • गोळाबेरीज (Golaberij) – 1960
  • असा मी असामी (Asa Mi Asami) – 1964
  • ह(फ)सवणूक (Ha(pha)sawanuk) – 1968
  • उरलं सुरलं (Urala surala)
  • पुरचुंडी (Purchundi)
  • वटवट वटवट (Vatvat Vatvat)
  • मराठी वाङ्मयाचा (गाळीव) इतिहास (Marathi Wangmayacha Galeev Itihas)
  • अघळपघळ (Aghalpaghal) – 1998
Travelogue
  • वंगचित्रे (Vangachitre) – 1974
  • अपूर्वाई (Apoorvai) – 1960
  • पूर्वरंग (Poorvarang) -1963
  • जावे त्यांच्या देशा (Jaave Tyanchya Desha) – 1974
Novels
  • काय वाट्टेल ते होईल (Kay Wattel Te Hoeel) – 1962...based on Helen and George Papashvily's Anything Can Happen
  • एका कोळीयाने (Eka Koliyane) – 1965...based on Ernest Hemingway's The Old Man and the Sea
  • कान्होजी आंग्रे (Kanhoji Angre)(Translation of English novel "Maratha Admiral Kanhoji Angre" by Manohar Malgoankar)
Biography
  • गांधीजी (Gandhiji) – 1970
Letters
  • मुक्काम शांतिनिकेतन
Collections of life sketches
  • गणगोत (Ganagot) – 1966
  • व्यक्ती आणि वल्ली (Wyakti Ani Walli) – 1966
  • गुण गाईन आवडी (Guna Gaeena Awadi) – 1975
  • रवीन्द्रनाथ : तीन व्याख्याने (Ravindranath : Teen Wyakhyane)
  • आपुलकी (Apulaki)
  • मैत्र (Maitra)
Other works
  • एक शून्य मी (Ek Shunya Mee)
  • चित्रमय स्वगत (Chitramay Swagat)
  • पु. ल : एक साठवण (Pu. La. : Ek Sathawan)
  • दाद (Daad)
  • द्विदल (Dwidal)
  • चार शब्द (Char Shabd)
  • पुढारी पाहिजे (Pudhari Pahije)
One-man stage shows
  • बटाट्याची चाळ (Batatyachi Chaal)
  • असा मी असामी (Asa Mi Asami)
  • हसविण्याचा माझा धंदा (Hasawinyacha Majha Dhanda)
  • वा-यावरची वरात (Waryawarachi Warat) – A large part of this play is one man show.
Speeches
  • रसिकहो!
  • सुजनहो!
  • मित्र हो!
  • श्रोते हो!
  • रेडियोवरील भाषणे व श्रुतिका (भाग एक व दोन)
Awards and Recognitions
  • पुण्य भूषण (Punyabhushan) – 1993
  • पद्मभूषण (Padma Bhushan) – 1990
  • महाराष्ट्र गौरव (बहुरूपी) (Maharashtra Gaurawa (Bahurupi) Award)
  • पद्मश्री (Padma Shri) – 1966
  • Sahitya Akademi Award (Marathi) – Vyakti Ani Valli (1965)
  • Sangeet Natak Akademi Award
  • Sangeet Natak Akademi Fellowship – 1979
  • महाराष्ट्र भूषण (Maharashtra Bhushan)-1996
  • P. L. Deshpande was the first interviewer to interview Pandit Jawaharlal Nehru, the first Prime Minister of India, for the then newly founded Doordarshan.














Thursday, October 8, 2015

विपांकपर्व



लेखक: श्रीराम खाडिलकर
प्रकार: चरित्र लेखन

प्रसिद्ध शिल्पकार 'करमरकर' यांच्याबद्दल आज फार थोड्या लोकांना माहित असेल. त्यांनी निर्माण केलेली शिल्पे आपण ठिकठिकाणी पाहतो आणि वेळोवेळी त्याची वाहवा हि करतो; पण त्यांचा शिल्पकार काहीसा विस्मृतीत गेला आहे. त्याचसाठी लेखक श्रीराम खाडिलकर यांनी, 'करमरकर' यांच्या कारकीर्दीचा आणि एकूणच त्यांच्या आयुष्यावर अभ्यास करून या पुस्तकाच्या रूपाने मांडला आहे.

मुळात हे पुस्तक जरी चरित्र लेखन असले, तरी स्वत: कलाकार प्रवृत्तीच्या खाडिलकर यांनी 'करमरकर' यांच्या अनेक शिल्पांचा जो तपशीलवार खुलासा केला आहे तो खरच वाचनीय आहे. 'करमरकर' यांचासारख्या महाराष्ट्राला आणि भारताला भूषणावह असलेल्या कलाकारच्या आठवणीला उजाळा दिल्याबद्दल लेखकाचे धन्यवाद. आणि जास्तीत जास्त लोकांनी हे पुस्तक वाचावे असे सुज्ञ वाचकांना आवाहन. 

Video